रक्त गोठवणार्‍या उणे तापमानातही लष्करी जवान सिमेवर सज्ज

उच्च मनोबल आम्ही कोठेही पोस्ट केले तरीही, आमचा उत्साह नेहमीच दांडगाच राहतो. सियाचीन ग्लेशियरची थंडी असो किंवा जैसलमेरची उष्णता, आमच्या उच्च मनोबलामुळे आम्ही पुढे जातच असतो. मी सियाचीन ग्लेशियरमध्ये दोन वर्षे घालवली आहेत आणि त्या ठिकाणी सर्वसामान्यांना टिकणे कठीण आहे. अति उंचीवर व्यक्ती नीट श्वास घेऊ शकत नाही. तथापि, सरकार आणि भारतीय सैन्य संरक्षण आणि काळजीसाठी उत्कृष्ट दर्जाची उपकरणे पुरवतात. भारतीय सैन्य अशा प्रतिकूल परिस्थितीत टिकून राहण्यासाठी पुरेशी माहिती देतात आणि सैनिकांना टिकून राहण्यास मदत करणारे जगण्याची आणि आरोग्याबाबत अनुकूलता उपलब्ध करून देतात. अन्न देखील उत्तम दर्जाचे असते, पण इतक्या उंचीवर खावेसे वाटत नाही. गोड पदार्थांची कोणालाच इच्छा नसते. त्याऐवजी प्रत्येकाला नमकीन, पापड,ड्रायफ्रुट्स इ.ंसारखे मसालेदार पदार्थ हवे असतात. एकजुटीची भावना आणि उच्च जोश, निश्चय सर्वांना एकत्र बांधतात आणि ते घरासारखे वाटते. सर्वांमध्ये एकता आणि शक्ती आहे. आम्ही एक कुटुंब बनतो, आणि आम्ही उत्सव साजरा करतो.सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, आपल्या मातृभूमीची सेवा करणे हे आपले कर्तव्य आहे हे हृदयात कोरलेले असते.

– मेजर जनरल (निवृत्त) सायरस पिठावाला

कर्तव्याची जाणीव जवानांमध्ये आणि भारतीय सैन्यातील प्रत्येक सदस्यामध्ये कर्तव्याची भावना अत्यंत प्रबळ असते. जवानांसाठी कमांडिंग ऑफिसरचा आदेश हा अंतिम आदेश असतो. ते स्वेच्छेने त्याचे पालन करतात. जनरल ऑफ कमांडवर त्यांच्या विश्वास प्रबळ असतो. त्यांना माहित आहे की त्यांच्यासाठी सर्वोत्तम काय आहे हे कमांडिंग ऑफिसरला माहित आहे. कोणत्याही उपकरणाची, वस्तूंची कमतरता असली तरीही, त्यांना हे माहित आहे की त्यांना आवश्यक असलेल्या वस्तू लवकरात लवकर मिळतील. ते त्यांचे मनोबल भक्कम, मानसिकता उच्च ठेवतात आणि कठोर हवामानाचा सामना करतात. जरी अशा तीव्र हवामानात टिकून राहणे कठीण असले तरी, भारतीय लष्कर त्यांना सक्षम आणि अनुकूल बनवते, त्यामुळे त्यांच्यासाठी ही प्रक्रिया थोडी सोपी होते. तथापि, शेवटी त्यांच्या कर्तव्याची आणि समर्पणाची भावना त्यांना टिकवून ठेवते.

– ब्रिगेडियर (निवृत्त) जगदीशचंद्र बागुल

आधुनिक सुविधा आता गरजांनुसार सुविधा आणि उपकरणे विकसित झाली आहेत. मी 1975 मध्ये सेकंड लेफ्टनंट म्हणून सेवा करत असताना परिस्थिती वेगळी होती आणि कठोर हवामानामुळे परिस्थिती आणखीनच बिकट झाली. मी कारगिल युद्धाच्या ऑपरेशनमध्ये आणि इतर अनेक ऑपरेशन्समध्ये सेवा दिली. आमच्या वेळी आम्हाला 11-12 किलोचा ऑक्सिजन सिलिंडर हिमनदीपर्यंत न्यावा लागत होता आणि आता त्याचे वजन सुमारे दिड ते दोन किलो आहे. आम्ही कोणतीही जीवितहानी न नोंदवता बेस कॅम्पपर्यंत पोहोचण्यासाठी जवळजवळ तीन आठवडे घेतले. आजकाल रुग्णवाहिकेने गोष्टी अधिक सोप्या केल्या आहेत. सैन्य अत्यंत प्रतिकूल हवामानाच्या परिस्थितीत काम करतात. जेथे तापमान उणे 70 अंश सेल्सिअसपर्यंत घसरते. एवढ्या उंचीवर, ऑक्सिजनच्या कमतरतेमुळे आणि थंडीमुळे, सैनिकांना चिलब्लेन्सचा त्रास होतो, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी प्रणाली प्रभावित होते, आणि इतर समस्यांनाही ग्रासले आहे.तरीसुद्धा, काराकोरम पर्वतरांगेत असलेल्या सियाचीन ग्लेशियरसह आपल्या मातृभूमीचे आणि संरक्षक श्रेणींचे संरक्षण करणे आणि आपल्या देशाचे रक्षण करण्यासाठी सैनिक म्हणून काम करणे महत्त्वाचे आहे. लष्कर त्यांना आवश्यक वस्तूंचा पुरवठा करते उच्च दर्जाचे खाद्यपदार्थ ज्यामध्ये उच्च पोषकतत्व असलेले चॉकलेट्स, ड्राय फ्रूट्स इत्यादींचा समावेश होतो. शेवटी, सैनिकाचा स्वाभिमानच त्यांना अशा कठीण परिस्थितीत सज्ज ठेवतो.

– हरीश चांदे,ब्रिगेडियर (निवृत्त)